Toegegeven, het programma dat ik had uitgestippeld was wat vol. En dan nog had ik in die twee dagen eigenlijk niet alles gezien wat ik wilde zien en horen, dus er kwam nog een dagje bij.
All-electric ready hybride
De nieuwste trend in hybride warmtepompen is ‘all-electric ready’. Klaar voor een volgende stap, wanneer die vermaledijde gasketel eindelijk de deur uit kan. Want een hybride warmtepomp is niet zonder meer klaar om zonder de zijwieltjes van de cv-ketel voor warmte en warm tapwater te zorgen. Een voorraadvat voor sanitair warm water is wel het minste dat nodig is, en een hoeveelheid regeltechniek. All-electric ready hybride warmtepompen hebben de mogelijkheid om voor warm tapwater te zorgen al ingebouwd. En natuurlijk voldoende capaciteit om zelfstandig in de warmtevraag te voorzien.
Gas als peakshaver in hybride opstelling
Hybride warmtepompen zijn de weg naar de toekomst. Tenminste, dat was heel kort door de bocht de boodschap van het informatie ontbijt ‘Hybride in de warmtetransitie’. Dat woningen heel veel minder energie moeten gaan verbruiken staat voor Chiel Boonstra van Trecodome als een paal boven water. Maar energie is niet alleen elektriciteit, benadrukt hij. In de energiemix kan duurzaam gas ook een rol spelen, om het elektriciteitsnet te ontlasten. Door minder energie te gebruiken en door meer duurzame energie te produceren, vallen energievraag en productie van duurzame energie tenslotte samen. En daarbij speelt de hybride warmtepomp een belangrijke rol.
Isoleren, of niet isoleren, dat is de vraag
Als het aan huisfluisteraar Lars Boelen ligt, gaan als eerste alle kieren dicht. Ongewenste en ongecontroleerde infiltratie van buitenlucht is een groot energielek. Na het dichten van de kieren, is thermisch isoleren de volgende stap.
Ventilatie, dat kun je volgens Boelen maar het beste met mechanische ventilatie met warmteterugwinning doen. Daar is Gijs Diependaal van EnerGijs het op het eerste gezicht mee eens, alleen ventileert hij met een ventilatiewarmtepomp, die de warmte tot ver onder nul uit de ventilatielucht wringt. En extra isoleren is volgens Diependaal geen noodzaak. Zijn minimaal geïsoleerde woning uit 1982 houdt hij met een ventilatiewarmtepomp prima en comfortabel warm. Niet geheel toevallig is dat een NIBE S730, de voorloper van de op de VSK geïntroduceerde NIBE S735.
Waterstof als kers op de taart
Natuurlijk, er was ook aandacht voor waterstofgas. Maar, zo benadrukten projectleider en initatiefnemer Guus Westgeest van LochemEnergie en Maurice Meulenbrugge van Remeha, wel in pilotprojecten en als bijzondere oplossing voor monumentale villa’s. De Remeha 24 kW waterstofketels snorren er in Lochem lustig op los, naar volle tevredenheid van de bewoners. Hoewel, snorren… ze maken eerder een fluitend geluid, vanwege het hoge volume waterstofgas dat door de ketel moet om dezelfde hoeveelheid warmte te genereren als met regulier aardgas.
Om met een relatief beperkte ketelcapaciteit monumentale villa’s te verwarmen en van warm tapwater te voorzien, waren echter ook energiebesparende maatregelen nodig. Het gasverbruik per woning moest omlaag naar maximaal 3.500 kuub per jaar. Deelnemende huishoudens konden daarvoor kiezen uit meerdere opties, van radiatorfolie tot isolatiepakketten. In een aantal gevallen bleek overstappen op een inductiefornuis een brug te ver te zijn. Uiteindelijk doen er 12 huishoudens mee aan de pilot, die maximaal 5 jaar duurt.
Prestatiegarantie hybride warmtepompen
Consumenten die een hybride warmtepomp aanschaffen, verwachten daar meestal een flinke besparing mee te behalen. Maar waar ligt het aan, wanneer die verwachte besparing uitblijft? Of wanneer het comfort van de installatie te wensen overlaat? De investering is voor de meeste mensen te groot, om gewoon maar te proberen. Om consumenten te stimuleren een hybride warmtepomp te laten installeren, zou een prestatiegarantie kunnen werken. Stichting TDI (Team Duurzaam Installeren) werkt mee aan het vormgeven van zo'n garantie. TDI bestaat echter uit grotere installateurs. Bij kleinere installatiebedrijven bestaat angst, dat een prestatiegarantie een te groot financieel risico voor hun bedrijf zou kunnen zijn. Bovendien hangen de prestaties van een hybride warmtepomp niet alleen af van de installateur, maar ook van de fabrikant van de warmtepomp, en van het gedrag van de bewoners.
Infrarood keurmerk
Ook in de infraroodsector ziet men, dat consumenten en professionals zoeken naar duidelijkheid. Daarom komt er in april 2024 een nieuw keurmerk voor infraroodpanelen. Walid Atmar, accountmanager bij de Stichting Binnenklimaattechniek, het nieuwe Europese keurmerk van de European Infrared Heating Alliance (EIHA). Een dergelijk keurmerk is noodzakelijk, omdat het voor kopers van stralingspanelen volstrekt onduidelijk is wat de kwaliteit van die panelen is. Niet alle stralingspanelen mogen zich infraroodpanelen noemen, aldus Atmar. Daarvoor is een stralingsefficiëntie van tenminste 40 % nodig. Alleen panelen die daaraan voldoen, mogen het nieuwe keurmerk gaan voeren.