Ontwikkelingen energietransitie gaan razendsnel

Ontwikkelingen energietransitie gaan razendsnel
Fedde van der Woude en Wendy van de Geijn, directeuren 54events - foto ©NFP

Tijdens de Nationale Energie Week zijn de Brabanthallen in Den Bosch van dinsdag 15 t/m donderdag 17 oktober 'the place to be' voor professionals die zich bezighouden met verduurzaming en de energietransitie. Dan vinden de Vakbeurs Energie en de vakbeurzen Zero Emission | Ecomobiel, PREFAB en Industrial Heat & Power plaats, met zo'n 450 exposanten en partners en ruim 200 seminars en congressen.

“Over het algemeen gaat het heel goed met de energietransitie, en de ontwikkelingen gaan razendsnel”, zegt Fedde van der Woude, een van de twee directeuren bij beursorganisator 54events. “Als je bijvoorbeeld kijkt naar het onderwerp mobiliteit, dan was er zo’n jaar of twaalf geleden nog vrijwel niets in Nederland. Geen laadpalen en geen elektrische personenauto’s. Als je toen iets had gezegd over emissieloos vrachtvervoer had men je vierkant uitgelachen. En kijk eens waar we nu staan! Ieder automerk levert verschillende typen e-auto’s, laadpalen zijn niet aan te slepen – en dat geldt zowel voor de particuliere als de zakelijke markt – en zwaar transport zonder uitstoot wordt steeds gewoner. De hele renovatie van het Binnenhof gebeurt emissieloos en in de nabije toekomst gaan bepaalde gemeentes al emissieloze zones aanwijzen. En dat allemaal in een periode van ongeveer een decennium.”

“Dat brengt weer allerlei interessante nieuwe vraagstukken met zich mee”, stelt mededirecteur Wendy van de Geijn. “We zien samenwerkingen tussen laadpartijen en truckleveranciers ontstaan, en veel partijen zoeken naar manieren om bijvoorbeeld elkaars laadvoorziening te kunnen gebruiken. Daar besteden we op de beurs Zero Emission | Ecomobiel uitgebreid aandacht aan.”

Zonnepanelen en warmtepompen

In de installatiebranche gaat het recentelijk veel over de afnemende vraag naar zonnepanelen en warmtepompen. “Ik zie dat als ruis”, zegt Van der Woude. “Er zijn nog heel veel daken in Nederland waar zonnepanelen op kunnen. Natuurlijk, er is onduidelijkheid over de salderingsregeling en over terugleverkosten. Consumenten zijn dan terughoudend, maar over het algemeen: kijk vooruit, want zowel zonnepanelen als warmtepompen zijn onmisbaar in de energietransitie. Als je technieken als de warmtepomp of elektrische aandrijvingen bekijkt weet je dat het uiteindelijk deze kant op gaat. De efficiency van het energiegebruik is simpelweg veel groter dan van bijvoorbeeld een verbrandingsmotor of gasketel. Er gaat veel minder verloren, dus het rendement is hoog. Alleen al daarom is de afbouw van fossiele brandstoffen een must. Uiteraard zullen er altijd situaties te vinden zijn die de uitzondering vormen omdat je die met gas nog steeds het gemakkelijkst en goedkoopst verwarmt. Maar over het algemeen: stop met het gebruik van fossiele brandstoffen.”

Integratie en efficiëntie

De aandacht zal gezien de energietransitie in de komende jaren naar twee onderwerpen uitgaan, volgens beide directeuren. “Enerzijds is dat de integratie van componenten en systemen”, zegt Van der Woude. Verschillende onderdelen gaan samen een slim energiesysteem vormen. Op dit moment is de markt nog vrij gesegmenteerd: je hebt leveranciers voor laadpalen, voor PV-panelen en voor witgoed zoals vaatwassers en wasmachines. Maar partijen gaan steeds beter snappen dat het geheel door samen te werken veel efficiënter en energiezuiniger kan functioneren. Voor installateurs en voor fabrikanten liggen er grote kansen op het gebied van integratie.” 

Van de Geijn: “Anderzijds neemt het belang van efficiency in de toekomst alleen maar toe. Hoe kan het slimmer? Beter? Duurzamer? Dat zijn de vragen waar het om draait bij het (door)ontwikkelen van producten en technologieën. Het is een illusie om te denken dat er één oplossing is om de energietransitie te realiseren. Er zijn verschillende technologieën nodig voor verschillende situaties/locaties. Waterstof is voor specifieke toepassingen bijvoorbeeld ook heel logisch. De pilots die op dit moment plaatsvinden zijn interessant en daar kan de markt van leren. Veel van onze bezoekers zijn heel benieuwd waar het met waterstof heen gaat. En dus vind je er op de beurs informatie over. We laten een breed spectrum zien.”

Faciliteren en verbinden

Vakbeurs Energie is een thema-gedreven beurs, en niet een product-gedreven beurs. Van der Woude: “Op een beurs over zonne-energie is de oplossing altijd zonne-energie. Dat is bij ons niet zo. Energie kun je vanuit allerlei sectoren aanvliegen; alles hangt met elkaar samen. Er zijn veel invalshoeken van waaruit mensen bezig zijn met energie: mobiliteit, installatietechniek, logistiek, bouw etc. Iedereen die beroepshalve rechtstreeks te maken heeft met het thema energie of verminderen van emissies rekenen wij tot onze doelgroep.”

Op de beurs komen dan ook veel praktijkvoorbeelden voorbij van oplossingen die voor bepaalde situaties bewezen toepasbaar zijn. “Installateurs, aannemers en energie-adviseurs zijn intermediairs tussen leveranciers en eindklanten”, licht Van de Geijn toe. “Het is voor het slagen van de energietransitie heel belangrijk dat zij goed geïnformeerd zijn zodat uiteindelijk de eindklant de juiste afwegingen kan maken. Verder hebben steeds meer gemeenten een energieloket waar burgers terecht kunnen, zijn er bureaus die zich toeleggen op het verstrekken van energielabels, is energie voor woningcorporaties echt een hot topic, en ga zo maar door. Dergelijke partijen vormen de schakel naar de (zakelijke) consument, en we verwachten ze dan ook in groten getale op de beurs. Wij willen faciliteren, verbinden, en kruisbestuiving tot stand brengen.”

Breed en compleet spectrum

Vakbeurs Energie en de vakbeurzen Zero Emission | Ecomobiel, PREFAB en Industrial Heat & Power coveren samen een heel breed en compleet spectrum. Het thema van de Nationale Energie Week 2024 is Samenwerken in Transitie. “Dat geeft perfect de essentie weer”, zegt Van de Geijn, “we moeten elkaar versterken en zo de energietransitie versnellen. Alles grijpt in elkaar. We laten alle oplossingen zien die bijdragen aan het grote doel – een duurzaam energiesysteem – te bereiken. Op de beurzen komen mensen vanzelf met elkaar in aanraking. En raken mensen in gesprek en hebben ze een gezamenlijk doel, dan kunnen er hele mooie dingen gebeuren. Onze beurzen fungeren als een platform.”

Van der Woude geeft voorbeelden: “In de industrie is isolatie een belangrijk punt. Maar ook in deze markt is geschoold personeel vinden een uitdaging. Prefab kan een manier zijn om het meer te doen met minder handjes en zo op te schalen. Een ander concreet voorbeeld is een dakenfabrikant die als exposant op de PREFAB beurs stond in contact kwam met een warmtepompfabrikant in een andere hal. Ze besloten hun technologieën samen te voegen en ontwikkelden een kant-en-klaar daksysteem met geïntegreerde warmtepomptechniek.”

“De ketens veranderen, merkt Van de Geijn. “Ook brancheverenigingen komen met elkaar in aanraking en trekken samen op. Op de komende beurzen bieden we een programma voor young professionals, die steeds vaker hele waardevolle netwerken smeden. Er komt bijvoorbeeld een aantal gastdocenten met hun klas naar de vloer. Ze verzorgen daar colleges waar ook andere leerlingen welkom zijn.”

Verheugen

Van der Woude en Van de Geijn verheugen zich allebei op de beurzen. “De interactie op de stands creëert een enorm geroezemoes”, aldus Van de Geijn. “Dat geluid betekent dat mensen met elkaar in contact zijn en daar gaat het allemaal om”. Van der Woude vult aan: “We werken hier het hele jaar naartoe met ons team. Op vrijdag 11 oktober komen we binnen in een lege hal, vervolgens bouwen we alles op, en van dinsdag t/m donderdag is het knallen! Alles wat wij – en iedereen met wie we samenwerken – er in gestopt hebben aan ‘energie’, komt er dan uit en dat is fantastisch!”

Marion de Graaff

Marion de Graaff

Auteur voor Gawalo.

Beeld: Shutterstock

Het belang van de meldcode op een factuur

Zo'n 85 procent van alle ISDE-subsidieaanvragen handelt de RVO binnen maximaal vier weken met een positief resultaat af. Toch merkt senior adviseur Niek Sanderink dat installatiebedrijven nog steeds behoefte hebben aan informatie op dit gebied. "Om vertraging bij de afhandeling te voorkomen, is het van belang de aanvraag in één keer compleet in te dienen."

Ramon de Graaff, innovatiemanager bij Feenstra - foto ©NFP

'Woning niet aanpassen aan het apparaat'

De energietransitie is veel genuanceerder dan veel mensen denken, vindt Ramon de Graaff, innovatiemanager bij Feenstra. Vaak is bijvoorbeeld de energetisch beste oplossing niet praktisch of financieel haalbaar.

Beeld: Shutterstock

Op naar ZEB (met de E van 'emissie')

De vierde versie van de Europese Energy Performance of Buildings Directive (EPBD IV) biedt diverse aanscherpingen, een andere invulling van de energielabels en een nieuwe kijk op de letter E. Nieman-adviseur Harm Valk is daar blij mee.

Afbeelding: Shutterstock

'CO2-neutraliteit in 2050 perfect mogelijk'

In 2050 CO2-neutraliteit bereiken, is dit een utopie of kunnen we dit realiseren? Volgens Ken Somers, partner bij McKinsey & Company is er op technologisch vlak veel mogelijk. Hij geeft zijn visie op de uitdagingen waar de industrie mee te maken heeft en welke zaken nu en in de toekomst belangrijk zijn om te komen tot netzero.

Beeld: Shutterstock

'Synchroniciteit essentieel voor succesvolle energietransitie'

Nederland wil in 2050 een robuust, klimaatneutraal, rechtvaardig en duurzaam energiesysteem. Maar hoe zal dit er precies uitzien en welke weg moeten we daarvoor bewandelen? Over deze vraagstukken boog Expertteam Energiesysteem 2050 zich op verzoek van het Kabinet. Het onderzoek is inmiddels afgerond. Oud-voorzitter van het team Bernard ter Haar deelt zijn visie.

Is er toekomst voor warmtenetten?

Is er toekomst voor warmtenetten?

Warmtenetten zijn te duur. De verduurzaming van bestaande warmtebronnen vormen een uitdaging. En de rendementen zijn beperkt. Moet Nederland nog geld steken in warmtenetten? Een analyse van Rabobank-energiespecialist Sanne de Boer.

Grootschalige warmteopslag - beeld: Shutterstock

Duurzame warmteopslag op grote schaal

Wie het heeft over de energietransitie, denkt vaak aan duurzame opwek uit zon en wind, elektrificatie en opslag van energie in batterijen. Maar alleen met elektrificatie kom je er niet. Ook het verduurzamen van de warmtevoorziening en warmteopslag zijn belangrijk.

'Binnentemperatuur variëren is gezond' 

'Binnentemperatuur variëren is gezond'

Een stabiele temperatuur van rond de 21 °C jaarrond lijkt ideaal. Maar niets is minder waar, stelt Wouter van Marken Lichtenbelt. Volgens deze professor is temperatuurvariatie juist veel gezonder. Belangrijk is dat mensen wennen aan wat lagere en hogere temperaturen dan die 21 °C.